Bệnh viện sáng đầu tuần, đông nghẹt.
Người phụ nữ ngồi lặng giữa hành lang dài của Khoa Khám bệnh. Chị khoảng hơn bốn mươi, khuôn mặt xanh xao, dáng ngồi nghiêng lệch như không còn giữ được trọng lượng của chính mình. Bên cạnh là một bé gái nhỏ chừng mười tuổi, tựa đầu vào vai mẹ, im lặng.
Ai cũng có bệnh, ai cũng mỏi mòn chờ đến lượt. Không ai để ý chị đã run tay bấm số từ sớm mà giờ vẫn ngồi đó, ánh mắt như không còn sức để nhìn rõ gì nữa.
Mãi cho đến khi chị gục xuống, đôi môi tím tái thều thào vài tiếng không ai hiểu.
Lúc người ta dìu chị vào phòng sơ cấp cứu, chị vẫn níu lấy tay con bé, lặp đi lặp lại một câu:
– Mẹ xin lỗi… mẹ bị lừa rồi.
Chị là người Tày, ở vùng cao Bắc Kạn. Lên Hà Nội cùng con gái để khám lại sau phẫu thuật thay van hai lá. Bệnh tim của chị phát hiện muộn, rong kinh kéo dài gần ba tuần, người gầy rộc, bạch cầu tăng cao, máu thiếu đến mức bác sĩ bảo nếu chậm chút nữa thôi có thể ngất ngay giữa đường.
Chị mang theo 5 triệu — số tiền cả nhà gom góp, có cả tiền vay họ hàng. Người chồng làm rẫy, không thể bỏ mấy sào ruộng đang chờ thu hoạch. Cả bản chỉ có mỗi mình chị xuống Hà Nội khám chữa.
Không ngờ, giữa đất người, người ta không chỉ khốn khổ vì bệnh, mà còn vì người.
Một người phụ nữ lạ mặt tiến đến, tươi cười bắt chuyện, bảo “quen bác sĩ trong” rồi dụ chị nộp tiền “làm thủ tục nhanh, khỏi chờ đợi”.
Chị rút cả 5 triệu, chẳng do dự. Tin người – cái thứ mà người miền núi mang xuống phố nhiều hơn cả hành lý.
Đến lúc người phụ nữ kia “xin phép đi lấy giấy” rồi biến mất giữa biển người, chị mới hiểu ra. Nhưng đã muộn. Mất tiền, chưa được khám, trong người như có ai rút cạn máu. Chị quay cuồng, nhìn đứa con đang háo nước mà tim đau quặn hơn cả vết mổ cũ.
Chị ngã xuống ngay trước cửa phòng khám.
Sự việc đến tai Phòng Công tác xã hội.
Người bác sĩ trẻ phụ trách hôm đó kể lại, khi chị tỉnh lại, việc đầu tiên là hỏi:
– Có ai nhìn thấy người đó không? Cô ấy mặc áo đỏ, nói giọng miền xuôi… Tôi không nhớ rõ mặt, nhưng cổ có đeo dây chuyền bạc…
Rồi chị bật khóc. Không phải vì tiếc tiền. Mà vì giận mình.
– Tôi không sợ chết, tôi chỉ sợ… con tôi không còn ai.
Câu nói đó khiến cả phòng cấp cứu nín lặng.
Ngay chiều hôm ấy, Khoa Khám bệnh cùng Phòng Công tác xã hội và bảo vệ bệnh viện rà soát lại camera, xác minh đối tượng nhưng không có kết quả. Trong khi đó, chính các y bác sĩ và nhân viên đã âm thầm góp lại một khoản — gần 8 triệu đồng — đưa tận tay chị.
Khi cầm phong bì được gói lại bằng giấy trắng, chị lặng đi.
– Tôi… không dám nhận đâu… Tôi mất rồi, sao lại được lại?
Người bác sĩ trẻ mỉm cười:
– Có những cái mất, để ta biết vẫn còn rất nhiều điều đáng quý chị ạ.
Báo chí đưa tin vắn tắt. Mạng xã hội ồn ào vài ngày. Người ta thương chị, cũng giận kẻ lừa đảo. Nhưng rồi như mọi chuyện thời nay, dư luận lắng xuống nhanh hơn một cơn mưa.
Chỉ có cô bé – con gái chị – vẫn giữ thói quen mỗi tối gọi video cho “cô bác sĩ hiền như chị gái”, kể hôm nay mẹ khỏe hơn chưa, ăn được mấy miếng, có còn mệt không.
Họ chẳng chung máu mủ. Nhưng từ sau hôm ấy, hai mẹ con chị vẫn thường gọi về cảm ơn. Đứa bé bảo, lớn lên muốn làm bác sĩ, vì mẹ từng nói: “Người tốt như bác sĩ, ở đâu cũng có. Mình chỉ cần còn sống, sẽ gặp được họ.”
Một tháng sau, có một người phụ nữ bị bắt khi đang lừa một bệnh nhân khác tại một bệnh viện huyện. Bà ta khai từng giả danh quen bác sĩ để lừa tiền một phụ nữ người dân tộc tại Hà Nội. Cảnh sát tìm lại được camera. Không thấy dây chuyền bạc. Nhưng thấy rõ ánh mắt bà lúc rút 5 triệu khỏi tay chị.
Khi được hỏi:
– Vì sao bà lại lừa người ta trong lúc người ta nguy kịch như thế?
Bà ta chỉ cười.
– Tôi đâu ép ai. Tự họ tin tôi mà.
Câu trả lời khiến ai cũng lạnh sống lưng.
Nhưng rồi lại nghĩ, đúng là “tin người” không sai – chỉ sai khi đặt niềm tin nhầm chỗ.
Chị về lại Bắc Kạn. Vết mổ dần lành, máu đã truyền đủ, da bắt đầu hồng trở lại.
Hôm tiễn hai mẹ con ra xe, người bác sĩ trẻ tặng cô bé một chiếc hộp. Trong đó là một cây bút máy, màu xanh, có khắc dòng chữ:
“Nếu một ngày con trở thành bác sĩ, hãy cứu người như mẹ con từng được cứu.”
Đứa bé ôm lấy mẹ, gật đầu.
Giữa sân bệnh viện, gió thổi qua hàng ghế dài. Lá khô bay lả tả. Chị mỉm cười nhìn con gái — nụ cười như lần đầu được sống lại.